Bao hoạt dịch khớp bị viêm là một trong những bệnh lý xương khớp rất phổ biến hiện nay, đặc biệt là ở những người vận động thể chất thường xuyên. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về căn bệnh nguy hiểm này để chủ động phòng ngừa từ sớm. Dưới đây ACC đã tổng hợp các thông tin về triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị viêm bao hoạt dịch hiệu quả, cùng theo dõi nhé!
1. Viêm bao hoạt dịch khớp là gì?
Bao hoạt dịch là túi dịch nhỏ nằm trong bao khớp, chứa chất dịch lỏng có tác dụng bôi trơn và nuôi dưỡng sụn khớp. Khi túi dịch này bị viêm nhiễm sẽ gây nên viêm bao hoạt dịch khớp.
Tình trạng bao hoạt dịch bị viêm thường xuất hiện ở các khớp như:
- Khớp gối: Viêm bao hoạt dịch khớp gối là tình trạng viêm, sưng đỏ của bao hoạt dịch nằm ở xung quanh khớp gối. Bệnh lý gây đau kéo dài, khiến người bệnh đi lại khó khăn, hạn chế khả năng vận động.
- Khớp háng: Đây là tình trạng viêm, tổn thương bao hoạt dịch tại khớp háng, dẫn đến tình trạng sưng và đau nhức. Bệnh xảy ra với người thường xuyên lặp lại một số động tác khớp háng, chấn thương hoặc bệnh lý xương khớp khác.
- Khớp cổ tay: Nếu chất lỏng tích tụ nhiều ở trong các bao hoạt dịch của khớp cổ tay, có thể gây viêm và sưng đau hoạt dịch khớp. Lúc này, người bệnh cử động tay rất khó khăn, gây ảnh hưởng lớn đến hoạt động sinh hoạt hàng ngày.
- Khớp vai: Đây là tình trạng viêm gây ảnh hưởng đến túi chứa hoạt dịch tại khớp vai. Điều này ảnh hưởng xấu đến khả năng vận động của dây chằng, xương, cơ gần khớp, đồng thời dẫn đến tình trạng đau khớp vai.
- Ngón chân cái: Viêm bao hoạt dịch ngón chân cái là tình trạng viêm và kích ứng các túi chứa chất lỏng quanh khớp, khiến ngón cái bị sưng đỏ, đau nhức. Bệnh ảnh hưởng đến khả năng vận động của khớp ngón cái, khớp vai, khuỷu tay, hông, đầu gối,…
Bao hoạt dịch khớp bị viêm sẽ gây sưng đỏ khớp, tê cứng, khó cử động.
2. Các triệu chứng của viêm bao hoạt dịch khớp
Dưới đây là các triệu chứng cảnh báo bệnh viêm bao hoạt dịch ở khớp phổ biến:
- Đau nhức tại vị trí bao hoạt dịch khớp bị viêm.
- Phần khớp bị viêm có tình trạng sưng đỏ, bầm tím hoặc phát ban.
- Vùng khớp viêm bị khô gây cứng khớp, hạn chế phạm vi chuyển động, đặc biệt là thực hiện động tác dạng hoặc xoay.
- Người bệnh có thể cảm thấy khớp lỏng lẻo hoặc phát ra âm thanh lọc cọc khi vận động.
- Bệnh nhân có thể cảm thấy đau nhiều hơn khi đi lại hoặc ấn vào vùng sưng đỏ.
- Xuất tiết nhiều dịch, gây ứ đọng dịch trong bao dịch hoặc tràn dịch khớp.
- Trong một số trường hợp, người bệnh có thể sốt nhẹ hoặc sốt cao.
3. Nguyên nhân gây viêm bao hoạt dịch
Có nhiều nguyên nhân gây viêm hoạt dịch khớp, trong đó có thể kể đến như:
3.1. Chấn thương
Khớp khủy tay, khớp gối thường có các bao hoạt dịch nằm ngay ở phía bên dưới da. Khi gặp chấn thương do té ngã, tiếp đất bằng đầu gối hoặc chấn thương thể thao (đấu vật, bóng đá, bóng chuyền,…) các khớp rất dễ bị tổn thương. Từ đó khiến cho bao hoạt dịch tại đây bị ảnh hưởng, gây viêm nhiễm, nóng đỏ, ảnh hưởng đến khả năng vận động.
>> Tìm hiểu ngay: Top những cách phòng tránh chấn thương trong thể dục thể thao
3.2. Tuổi tác
Tuổi cao gây lão hóa khiến xương khớp không còn chắc khỏe như trước. Lúc này, chức năng hoạt động của các bao hoạt dịch ở khớp kém hơn, nếu gặp chấn thương sẽ rất dễ bị viêm bao hoạt dịch.
3.3. Tính chất công việc
Những công việc phải vận động thường xuyên, duy trì một tư thế lâu có thể khiến khớp bị quá tải, dẫn đến bao hoạt dịch bị tổn thương gây viêm. Theo đó, một số nghề nghiệp có nguy cơ cao bị viêm bao hoạt dịch khớp là vận động viên điền kinh, lễ tân, nhân viên văn phòng, làm vườn,…
Những người làm công việc duy trì một tư thế hay vận động nặng có nguy cơ cao bị bệnh viêm bao hoạt dịch khớp.
>> Giải đáp ngay: Bạn có biết ai dễ bị đau xương khớp?
3.4. Bệnh lý
Bao hoạt dịch khớp bị viêm có thể do nguyên nhân bệnh lý. Theo đó, các bệnh lý như viêm khớp, viêm khớp dạng thấp, gout, tiểu đường,… có thể kích thích phản ứng viêm và gây viêm nhiễm tại bao hoạt dịch.
4. Các biến chứng của viêm bao hoạt dịch
Tình trạng bao hoạt dịch khớp bị viêm nếu được phát hiện và xử lý kịp thời, sức khỏe người bệnh sẽ không bị ảnh hưởng quá lớn. Tuy nhiên, nếu trì hoãn điều trị sẽ làm bệnh trở nên nghiêm trọng dẫn đến các biến chứng như:
4.1. Yếu cơ
Tình trạng cứng, đau nhức khớp do sự tăng lên của dịch khớp tại bao hoạt dịch có thể khiến hoạt động đi lại của người bệnh bị hạn chế. Lâu ngày, nếu người bệnh vẫn không vận động các bó cơ sẽ bị yếu mềm, thậm chí là teo cơ vĩnh viễn.
4.2. Mắc các bệnh lý xương khớp
Viêm bao hoạt dịch khi không được chứa trị sớm và đúng cách có thể gây ra các bệnh xương khớp khác như thoái hóa khớp, u nang bao hoạt dịch, thấp khớp, viêm khớp,…
4.3. Bại liệt, tàn phế
Khi viêm bao dịch khớp không được điều trị sẽ gây tràn dịch khớp, yếu khớp và phá hủy cấu trúc của khớp. Đặc biệt là khi bao hoạt dịch khớp bị viêm mà không chữa trị sớm, người bệnh có nguy cơ cao bị bại liệt.
5. Cách chẩn đoán viêm bao hoạt dịch
Quá trình chẩn đoán viêm bao hoạt dịch khớp được thực hiện theo 3 phương thức sau:
5.1. Thăm khám lâm sàng
Bác sĩ dựa vào triệu chứng tại chỗ như tình trạng đau, mức độ đau, vùng khớp bị viêm, sưng tấy, bầm tím,… để đánh giá thời gian khởi phát và mức độ nghiêm trọng của bệnh.
5.2. Siêu âm hoặc MRI
Đây là 2 cách xét nghiệm hình ảnh nhằm xác định tổn thương, tràn dịch trong ổ khớp. Chưa kể, qua hình ảnh bác sĩ cũng có thể phân biệt viêm bao hoạt dịch ở khớp với các bệnh lý xương khớp khác, từ đó có thể điều trị đúng bệnh.
5.3. Phân tích dịch khớp
Bác sĩ sẽ tiến hành lấy một ít dịch ở bao hoạt dịch bị viêm đi kiểm tra và phân tích. Dựa vào kết quả, bác sĩ có thể đánh giá đúng tình trạng viêm nhiễm, từ đó đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả hơn.
6. Cách điều trị viêm bao hoạt dịch
Dưới đây là các cách điều trị tình trạng bao hoạt dịch khớp bị viêm phổ biến bạn nên biết.
6.1. Các phương pháp giảm đau tại nhà
Để giảm đau nhức, khó chịu khi bị viêm bao hoạt dịch ở các khớp người bệnh nên:
- Nghỉ ngơi: Nếu bệnh gây đau nhức dữ dội, người bệnh nên nghỉ ngơi, hạn chế vận động ít nhất 2 – 3 tuần. Cách này sẽ làm giảm tổn thương bao hoạt dịch khớp, đồng thời tạo điều kiện cho khớp xương, bao hoạt dịch, cơ và dây thần kinh có thời gian tự chữa lành, ngăn ngừa cơn đau trở nên nghiêm trọng hơn.
- Chườm đá: Người bệnh dùng túi gel lạnh hoặc cho đá vào một khăn mềm, quấn lại và chườm ở khu vực khớp bị sưng trong 20 phút (khoảng 3 – 4 lần/ngày). Chườm đá tại vị trí bao hoạt dịch khớp bị viêm đến khi cơn đau thuyên giảm hoặc không còn cảm thấy ấm nóng ở đầu gối.
- Cố định khớp bằng thun hoặc nẹp: Sử dụng băng thun hoặc nẹp để cố định khu vực bị tổn thương, giúp làm dịu tình trạng sưng viêm và ngăn ngừa tăng tiết dịch khớp.
Cố định khớp bị viêm bao dịch bằng thun giúp giảm sưng viêm, đau nhức hiệu quả.
6.2. Sử dụng thuốc
Trong một số trường hợp cơn đau do viêm bao hoạt dịch diễn ra nhiều, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày của người bệnh, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng một số loại thuốc như:
- Thuốc chống viêm không steroid (NSAID) như aspirin, ibuprofen hoặc naproxen.
- Thuốc kháng sinh.
* Lưu ý: Các loại thuốc điều trị bệnh có thể gây một số tác dụng phụ liên quan đến dạ dày, gan, thận. Do đó, bạn nên tuân chủ theo chỉ định của bác sĩ về liều lượng và cách sử dụng.
>> Xem thêm: Các loại thuốc đau nhức xương khớp và tác hại khôn lường
6.3. Trị liệu thần kinh cột sống Chiropractic kết hợp Vật lý trị liệu
Với bệnh lý viêm bao hoạt dịch khớp, Trị liệu thần kinh cột sống Chiropractic kết hợp Vật lý trị liệu theo nguyên tắc giảm đau, chống viêm được áp dụng phổ biến, mang đến hiệu quả vượt trội.
Các bác sĩ Chiropractic dùng một lực nắn chỉnh nhẹ giúp cải thiện khả năng di chuyển của khớp và giảm đau. Ngoài ra, bằng cách phối hợp các phương pháp trị liệu như laser thế hệ IV, sóng xung kích Shockwave,… với các bài tập nhẹ nhàng, từ đó có thể tăng cường khả năng chữa lành tổn thương cho khớp và mô mềm. Nhờ đó, tình trạng đau nhức do sưng viêm được cải thiện hiệu quả.
Marc Tafuro đang kiểm tra tình trạng khớp tay cho bệnh nhân
Trải qua hơn 18 năm hoạt động tại Việt Nam, phòng khám ACC đã điều trị thành công hàng ngàn trường hợp viêm bao hoạt dịch khớp (bao gồm khớp gối, ngón chân cái,…). Đến ACC, đội ngũ bác sĩ Chiropractic đến từ nước ngoài với chuyên môn giỏi sẽ thiết kế bài tập phù hợp với tình trạng bệnh của mỗi bệnh nhân, giúp tăng cường sức chịu đựng và độ linh hoạt của khớp.
Bác sĩ ACC chuyên môn cao, nhiều kinh nghiệm đảm bảo tư vấn phác đồ điều trị bao hoạt dịch khớp hiệu quả ngay từ ban đầu.
6.4. Tiêm corticosteroid
Việc tiêm corticosteroid hư methylprednisolone hoặc cortisone vào khớp bị viêm giúp giảm sưng, đau nhanh chóng. Tuy nhiên, tiêm corticosteroid nên được bác sĩ chuyên môn cao chỉ định và trực tiếp thực hiện. Bởi nếu tiêm quá liều hoặc sai cách sẽ làm tăng nguy cơ nhiễm trùng khớp, tăng cân, tăng huyết áp,…
6.5. Phẫu thuật
Phương pháp phẫu thuật viêm bao hoạt dịch chỉ áp dụng khi các phương pháp khác không mang lại hiệu quả hoặc xuất hiện tràn dịch. Lúc này, bác sĩ có thể thực hiện chọc hút dịch nhằm loại bỏ dịch khớp thừa, giảm cơn đau tạm thời, ngăn tình trạng bệnh diễn biến nặng hơn. Tuy nhiên, việc chọc hút dịch tiềm ẩn nhiều rủi ro nhiễm trùng, xuất huyết, xuất hiện cục máu đông, nhất là dễ tái phát nếu không chú ý chăm sóc sau hậu phẫu.
7. Khi nào nên gặp bác sĩ?
Bạn nên gặp bác sĩ để được thăm khám và tư vấn cách điều trị phù hợp khi có các biểu hiện như:
- Đau khớp kéo dài, không có dấu hiệu thuyên giảm.
- Khu vực khớp sưng nhiều, bầm tím, tấy đỏ hoặc phát ban khu vực bị viêm.
- Cơn đau khớp xuất hiện bất ngờ, đặc biệt là khi đang tập thể dục.
- Cứng khớp do bất động kéo dài.
8. Làm thế nào để ngăn ngừa viêm bao hoạt dịch khớp?
Để giảm nguy cơ bao hoạt dịch khớp bị viêm, bạn cần lưu ý một số điều như:
- Hạn chế mang vác nặng, hoạt động lặp đi lặp lại ở một vùng khớp để tránh sức ép lên bao hoạt dịch tại các vùng khớp như khớp gối, khớp háng, khớp cổ tay.
- Kiểm soát cân nặng để tránh tạo nhiều áp lực lên các vùng xương khớp.
- Thường xuyên tập thể dục, ưu tiên các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, yoga,…
- Đảm bảo chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, bổ sung thêm các thực phẩm giàu canxi giúp nuôi dưỡng sụn khớp chắc khỏe.
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ để kịp thời phát hiện các bệnh lý liên quan đến xương khớp.
Viêm bao hoạt dịch khớp là một trong những bệnh lý có tỷ lệ gây bại liệt, tàn phế cao nếu không được điều trị kịp thời. Do đó, bạn cần thăm khám với bác sĩ ngay khi có các dấu hiệu bất thường ở khớp, đồng thời kiên trì tuân thủ phác đồ điều trị để bệnh sớm bình phục và ngăn ngừa tái phát dài lâu.